Kryetari i Komunës së Kriva Pallankës, Borjanco Micevski, në një intervistë me Green CIVIL foli për temat e vlerave të gjelbra, drejtësia sociale dhe anti-nacionalizmi.
“Vlerat e gjelbra që mund të mos jenë promovuar mjaftueshëm deri më tani përmes opsioneve të gjelbra në vend janë ndoshta shumë më të zakonshme në një demokraci në vendet evropiane dhe janë shumë të ndryshme nga ajo që është perceptimi ynë i përditshëm.”
Kur pyes veten se cilat janë vlerat e gjelbra, unë do t’i përcaktoja ato si më poshtë: vlerat e gjelbra janë gjithçka që bëj për veten time, për mjedisin tim të menjëhershëm, për shtetin, për planetin tokë.
Unë do të bëj një paralele, anija në të cilën po lundrojmë quhet tokë, por nëse vendosim barrën në atë anije në njërën anë ose në tjetrën, ajo do të fundoset. Ajo që ne po bëjmë tani është një çekuilibër i madh në të gjitha segmentet e jetës shoqërore. Ndoshta jo aq i pjekur, por unë vij nga brezat që jetuan në sistemin e mëparshëm dhe mendoj se krahasimi me atë sistem është se ne kishim institucione që kujdeseshin për individin, kujdeseshin për mjedisin, kishte shumë vlera etike të shkruara dhe të pashkruara që respektoheshin në kontrast nga sot kur kemi shumë ligje, por i respektojmë gjithnjë e më pak.
Nga ana tjetër, në vend të botës reale, ne jetojmë në një botë virtuale të miqve që janë në rrjetet sociale, të momenteve gjoja të bukura në jetën tonë që ndajmë, mbase me të drejtë, në çdo moment, por të gjitha si realitet që jemi ndodh jo vetëm në vend, por edhe në mjedisin tonë të afërt. Perceptimi im është që ne kemi instinktin e njerëzimit për të grupuar kapitalin nga njëra anë dhe për të përdorur maksimalisht atë që aktualisht na ofrohet si një burim. Përdorimi i qëndrueshëm i burimeve të siguruara nga ne nga planeti tokë është i kufizuar. Sa breza do të mbijetojnë për t’i konsumuar ato varet nga vetja jonë, sepse ne mund t’i përdorim ato burime në të njëjtën kohë dhe kështu të shkaktojmë vetë- shkatërrim. Por ne mund t’i përdorim ato aq sa na duhet vetja për të pasur burime të mjaftueshme për të ndërtuar ekzistencën njerëzore dhe civilizimin në planin afatgjatë.
Kjo është arsyeja pse vlerat e gjelbra janë shumë më tepër sesa ato që do të thotë kujdesi mjedisor. Kur flasim për perspektivat e gjelbra të Kriva Pallankës, unë do të them se në një situatë të tillë kemi një hapësirë të madhe për punë. Për momentin jam krenar për faktin se në atë kuptim klasik të fjalës ne kemi një strategji për zhvillimin e turizmit, ne promovojmë bukuritë tona, por nga ana tjetër ka filluar një procedurë për shpalljen e Osogovës si zonë e mbrojtur e natyrës. Në atë drejtim, ne e vëmë theksin në atë kontekst të gjelbër. Nga ana tjetër, ne kemi, për shembull, një program të mbrojtjes sociale që përmes profilit shoqëror të qytetarëve, por edhe nga aspekti që ato vlera përfshijnë një numër aspektesh të tjera në punë, transparencën, korrektësinë ndaj bashkësive të tjera etnike, qofshin ato fetare ose nga përkatësia tjetër, ne duhet t’i emërtojmë kryesisht. “Nëse pyetja është nëse kemi hapësirë për veprim, po si komunë kemi një hapësirë të madhe për veprim dhe është e nevojshme vetëm të ndërmerren hapa konkretë të sistemuar që do të çojnë në rezultate konkrete”, tha Micevski lidhur me çështjet e perspektivave dhe vlerave të gjelbra në Kriva Pallankë dhe perceptimi publik.
“Unë nuk dua të ofendoj askënd, ne kemi lindur në jetë si individë që mësojnë çdo ditë. Për secilën zonë mund të kemi doktorantë që mund të dinë një përqindje të caktuar të veprimtarisë ose profesionit të tyre kryesor. Por, për të hyrë në thelbin e secilës fushë dhe për të interpretuar në mënyrë profesionale secilën çështje, dhe posaçërisht në kontekstin e vlerave të gjelbra, mendoj se si individë, si komb dhe si politikanë ne dimë shumë pak. Sidoqoftë, promovimi i atyre vlerave të gjelbra, mbase në periudhën e ardhshme duhet të vijë nga ato mundësi të gjelbra, të themi, në Suedi, Norvegji janë më të zhvilluara dhe janë praktikuar për një kohë të gjatë. Ajo që ju po bëni si aktivitet është thjesht gjallërimi i publikut të gjerë me të cilin ne mësojmë se cilat janë ato vlera të gjelbra dhe cili është dinjiteti njerëzor në punën dhe veprimin tonë të përditshëm në ato që u quajtën vlera të gjelbra. Përjashtimi social që kemi sot është jashtëzakonisht i madh në kohën e Covid-19, qasja në kujdesin shëndetësor për njerëzit që nuk janë të punësuar dhe nuk kanë sigurim shëndetësor nga zonat rurale ku nuk kemi klinika ambulatore, ku sistemi i kujdesit shëndetësor nuk mund t’u përgjigjet të gjitha thirrjeve për potencial i infektuar, është vetëm një segment që flet për atë përjashtim shoqëror dhe padrejtësi shoqërore.
Përjashtimi shoqëror në shumë mënyra flet për atë se si është shoqëria jonë. Një shembull i dytë është përjashtimi i fëmijëve në sistemin arsimor në kushtet e Covid-19. Ne mund të kemi siguruar shkollat tona në qytet me pajisje kompjuterike, internet optik për të kryer atë mësimdhënie, por a pyesim veten se sa prej atyre fëmijëve nga zonat rurale nuk kanë kushte të përshtatshme për të ndjekur atë mësimdhënie. Kjo flet për atë përjashtim shoqëror …
Sidoqoftë, ligjet e miratuara duhet të jenë udhëzuesi themelor i veprimit tonë. Bindja ndaj atyre ligjeve, duke mos i anashkaluar ato në çdo kohë dhe duke kërkuar një mënyrë për mosbindje. Duke filluar me shkelje të trafikut, duke mos mbajtur maska, duke shmangur pagimin e taksave … kjo është diçka që duhet të ndalet dhe të korrigjohet. Nuk kërkon shumë forcë dhe energji, por kërkon respektimin e atyre dispozitave ligjore dhe vetë-vetëdijësimin dhe vetëkontrollin, duke filluar nga vetja tek të gjithë të tjerët si individë dhe si sistem, “u përgjigj Micevski pyetjeve që lidhen me segmente të tjera dhe lidhjen e vlerave të gjelbra me Drejtësia sociale.
Jon Ajdini
përpunimi i tekstit: B. Jordanovska
kamera dhe montazhi: А. Mehmeti
This post is also available in: Macedonian
