CIVILI I GJELBËR bisedoi me Kryetarin e Komunës së Gostivarit, Arben Taravari, për perspektivat e gjelbra të komunës, promovimin, edukimin dhe kuptimin e vlerave të gjelbra dhe marrëdhëniet e tyre me drejtësinë shoqërore dhe anti-nacionalizmin.
CIVILI I GJELBËR: Cilat janë perspektivat e gjelbra në komunën tuaj?
Taravari: Së pari, faleminderit për ftesën, është gjithmonë një nder të jesh mysafir i CIVIL, vitin e kaluar kemi biseduar për ekologjinë, të ardhmen e gjelbër të komunës sonë, dhe tani, pas një viti, ne analizojmë zhvillimet e fundit në qytetin tonë në lidhje me këtë çështje . Mund të them se Gostivari është një nga komunat më të gjelbërta urbane me numrin më të madh të parqeve. Këtë mund ta them me siguri.
Gjatë këtyre tre viteve, janë krijuar parqe të cilat janë të organizuara në qytet dhe në fshatrat në komunën e Gostivarit. Gjithashtu, gjatë kësaj periudhe, në këtë drejtim kemi punuar në organizimin e shtigjeve për biçikleta me të cilat duam të motivojmë njerëzit që duan të përdorin biçikleta ose të ecin në vendet e tyre të punës, ose të lëvizin nëpër qytet, të gjitha në mënyrë që të përdorin më pak automjete. Mendoj se shtigjet, të cilat janë rreth tre kilometra të gjata në të gjithë komunën, janë pranuar mirë nga qytetarët.
Gjatë kësaj periudhe, si komunë, ne gjithashtu subvenciononim njerëzit që blejnë biçikleta, në mënyrë që t’i motivojmë ata t’i përdorin ato sa më shumë që të jetë e mundur. Si vitin e kaluar ashtu edhe këtë vit, kemi pasur subvencione për invertorët që të përdorin energji që nuk do të ndotë mjedisin, megjithëse, si qytet, ne jemi një nga të paktët qytete që kemi një deponi që, për fat të keq, ka funksionuar për njëzet vjet si një rajon deponi, për të gjithë rajonin e Pollogut. Ka fakte dhe argumente të mëdha se deponia është një ndotës i madh i ajrit në qytetin tonë.
Unë mund të mburrem se jemi një nga qytetet e pakta që kemi pesë matës të ndotjes së ajrit, në fillim të mandatit nuk kishte asnjë matës të vetëm të ndotjes së ajrit. Tani janë pesë, në vende të ndryshme, të vendosur nga profesionistë, vullnetarë, qytetarë të Gostivarit, i cili bëri një rrjet për të vlerësuar shkallën e saktë të ndotjes në të gjitha pjesët e qytetit dhe për të pasur një mesatare të ndotjes. Dhe jo vetëm për një substancë të dëmshme, por për dhjetë ndotës të ndryshëm dhe ato ndikojnë negativisht në jetën e qytetarëve. Kështu që e gjithë kjo është transparente, dhe shpresoj se së shpejti do të publikohet në uebfaqen e Komunës për të gjithë qytetarët e komunës sonë që të mund të informohen për ndotjen në të gjitha pjesët e qytetit.
CIVILI I GJELBËR:Tregimi për deponinë Rusino që zgjat nga viti i kaluar, çfarë po ndodh tani me Rusinon?
Taravari: Që nga viti 2015, diku në qershor, kryetarët e komunave në rajonin e Pollogut kanë nënshkruar Rusino si një landfill zyrtar rajonal për të nëntë komunat në rajonin e Pollogut, megjithëse ka funksionuar si një deponi për më shumë se njëzet vjet. Si një hale e egër. Vini re se në Maqedoni nuk ka pothuajse asnjë deponi zyrtare që plotëson të gjitha standardet.
CIVILI I GJELBËR: A paguhet ende për hedhjen e mbeturinave në deponi, vitin e kaluar paguhej?
Taravari: Hyrja paguhej për komuna të caktuara, ata kanë paguar në “Komunalec”, është një kompani në komunën e Gostivarit, por kjo deponi është e paligjshme, si shumica e deponive në vend. Kishte një iniciativë qytetare që filloi spontanisht, megjithëse mendoj se nuk ishte spontane, kishte një formim politik, “Stop Rusino”, megjithëse shumica e anëtarëve ishin njerëz që kujdesen për mjedisin, e duan Gostivarin, duan që ajri të jetë i pastër dhe duan të deponia rajonale është zhvendosur nga atje, kështu që unë u bashkova me ta, duke menduar se qëllimi ynë është i përbashkët, se ne vërtet duam ta zhvendosim deponinë, sepse nuk i plotëson kushtet.
Profesionistët na tregojnë se është në lartësi dhe duhet pak erë që të gjitha substancat e dëmshme të vijnë menjëherë në qytet. Pra, vendi ku ndodhet deponia është i pafavorshëm, dhe ne si komunë iu bashkuam atyre dhe nuk firmosëm, unë nuk e lashë atë në këshillin bashkiak. Të gjithë këshilltarët në komunën e Gostivarit, nga të gjitha partitë politike më mbështetën, dhe mbështetën iniciativën “Stop Rusino”, si dhe një OJQ tjetër “Gveko”, dhe së bashku, në një takim me Ministrin e Mjedisit, Z. Naser Nuredini, arritëm të biem dakord që për pesë vitet e ardhshme, deponia e Rusinos nuk do të ekzistojë. Në ndërkohë, ka një investim nga Agjencia Zvicerane për Zhvillim dhe Bashkëpunim, e cila duhet të fillojë këtë periudhë me aktivitete për të adresuar ndotjen e tokës dhe ajrit në të gjithë territorin, e cila është e madhe, dhe shpresoj se do të ketë një epilog. Në ndërkohë, në këto 4-5 vjet për të kërkuar një lokacion tjetër për një deponi në rajonin e Pollogut, ku mund të vendoset deponi rajonale, dhe për të rehabilituar plotësisht pjesën afër Rusino dhe më pas për të mbjellë dhe të jetë një zonë e gjelbër që mund të jetë një park i madh.
CIVILI I GJELBËR: Kur flasim për vlerat e gjelbra, dihet që ato nuk i referohen vetëm mbrojtjes së mjedisit, e cila, nga ana tjetër, shpesh ngatërrohet me termat që lidhen me higjienën komunale. Vlerat e gjelbra nënkuptojnë respektimin e dinjitetit njerëzor, që do të thotë drejtësi shoqërore dhe anti-nacionalizëm, strategji për zhvillim të qëndrueshëm, që do të thotë braktisje e parimeve të kapitalizmit liberal … Sa dinë, sipas analizës suaj, politikanët në vendin tonë?
Taravari: Kjo është një pyetje shumë individuale. Varet nga perceptimet dhe synimet personale në politikë. Unë mendoj se duhet të punohet në këtë drejtim, megjithëse ekzistojnë lloje të ndryshme të politikanëve, si në vend ashtu edhe në rajon. Unë mendoj se në 20-30 vitet e ardhshme do të arrijmë atje ku duam. Unë mendoj se ka një ndryshim të madh nga dhjetë vitet e fundit, ne jemi ngadalë në rrugën që duhet të jemi, dhe jemi në rrugën e duhur për t’u dukur si ata ku duam të integrohemi në periudhën tjetër. Pyetja është shumë personale dhe çdo politikan duhet të përgjigjet vetë.
Dijana Tahiri
Kamera: Atanas Petrovski
montazhi: Arian Mehmeti
Foto: Biljana Jordanovska