Në të gjithë Ballkanin Perëndimor, kalimi në një ekonomi qarkulluese po merr formë ngadalë përmes një game të larmishme iniciativash – disa të udhëhequra nga qeveritë lokale, të tjera nga shoqëria civile, bizneset ose donatorët ndërkombëtarë.
Ndërsa sfida si paqëndrueshmëria politike, infrastruktura e dobët dhe ndërgjegjësimi i kufizuar publik vazhdojnë, po shfaqen përpjekje konkrete për të promovuar menaxhimin e qëndrueshëm të mbetjeve, efikasitetin e burimeve dhe inovacionin e bazuar në komunitet. Këta artikuj të shkurtër nxjerrin në pah shembuj nga secili vend në rajon, duke shfaqur hapa të hershëm drejt praktikave rrethore që kanë potencialin të frymëzojnë një transformim më të gjerë. Ne gjithashtu ftojmë audiencën tonë të ndajë histori dhe informacione rreth shembujve të tjerë të mirë që ata njohin.
Në vitet e fundit, Tirana ka ndërmarrë hapa modestë, por domethënës drejt riciklimit urban përmes programeve pilot të përqendruara në mbledhjen selektive të mbeturinave. Të mbështetura nga organizata ndërkombëtare si GIZ dhe nga Bashkia e Tiranës, këto nisma kanë futur koshë me kode ngjyrash në lagje të zgjedhura dhe kanë kryer fushata ndërgjegjësimi derë më derë për të nxitur një kulturë të ndarjes së mbeturinave në burim.
Këto përpjekje janë në përputhje me Strategjinë Kombëtare të Menaxhimit të Mbetjeve të Shqipërisë 2020–2035, e cila synon të sjellë praktikat kombëtare në përputhje me standardet mjedisore të BE-së. Megjithatë, zbatimi mbetet i pabarabartë, me kufizime infrastrukturore dhe një sektor të madh informal të mbetjeve që paraqesin sfida të vazhdueshme. Sipas raporteve të EEA dhe OECD, midis 10% dhe 18% të mbetjeve të riciklueshme në zonat urbane mblidhen në mënyrë informale, shpesh pa koordinim me shërbimet bashkiake.
Projektet pilot në Tiranë – veçanërisht ato të bashkëfinancuara nga agjencitë ndërkombëtare të zhvillimit – ofrojnë një bazë për rritjen e potencialit të ekonomisë rrethore të Shqipërisë. Një iniciativë e tillë, e paraqitur në Raportin e Hapur të JICA-s, thekson përpjekjet për të përmirësuar infrastrukturën e mbledhjes së mbeturinave, duke angazhuar drejtpërdrejt qytetarët.
Edhe pse ende në fazat e hershme, këto programe kontribuojnë në ndërtimin e ndërgjegjësimit publik dhe përvojës institucionale. Shndërrimi i projekteve pilot afatshkurtra në sisteme afatgjata do të kërkojë zbatim më të fortë të politikave, investime në infrastrukturë dhe pjesëmarrje më të gjerë të publikut.
Përgatitur nga ekipi i CIVIL-it të Gjelbër, me kërkim dhe redaktim të mbështetur nga IA (ChatGPT/OpenAI), në kuadër të nismës së rrjetit LogEx
Përmbajtja është pjesë e projektit të CIVIL-t / CIVIL-i i Gjelbër “Më jepni pesë!” në kuadër të nismës së madhe rajonale për të shënuar Javën e Ekonomisë Qarkulluese në Ballkanin Perëndimor (26 maj – 1 qershor 2025) nën moton “Nga zgjidhjet lokale te ndikimi rajonal”.
This post is also available in: MacedonianEnglish
