„Шумскиот дух“, балканскиот рис, кој живее во планини покриени со дрвја меѓу Албанија, Косово и Северна Македонија, сега е меѓу најзагрозените цицачи во светот, предупредуваат научниците.
Како жртва на уништување на шумите и ловокрадство, во трите балкански земји има помалку од 40 вакви осамени диви мачки, покажа минатогодишната анализа. Само во Албанија се останати помалку од 10, што е пад од повеќе од 200 во 1980-тите.
„Многу сме загрижени дека ако не успееме да ја зголемиме неговата бројка и дистрибуција многу брзо, ќе го изгубиме засекогаш“, рече Мануела фон Аркс од швајцарската фондација Кора, која е дел од програмата за обновување на балканскиот рис.
Во последните 15 години, невладината организација „Заштита и зачувување на природната средина“ во Албанија (ППНЕА) се обидува да го спаси животното познато локално и како „Балкански тигар“.
На планината Мали и Тате со поглед на Преспанското Езеро, двајца експерти кои учествуваат во програмата за обновување на балканскиот рис внимателно инсталираат автоматизирани камери на висина на рисот на дабови дрвја.
Тие се надеваат дека ќе ги доловат сликите на плашливиот и неостварлив месојад кој спие дење, а ноќе лови елен, зајак, дивокоза и зајак.
Во ноември 2021 година, камерите во областа фатија рис кој пристигнува од Северна Македонија, што експертите го поздравија како добар знак за издржливоста на видот.
„Се надеваме дека ќе помине и оваа година и ако имаме среќа ќе можеме да фотографираме друг рис“, вели биологот Незај.
На балканскиот рис му се заканува деградација на неговото живеалиште и значително уништување на шумите, кои го исцрпуваат дивечот со кој се хранат и ја фрагментираат неговата популација. Иако е строго заштитен, рисот е жртва на криволов и покрај забраната за лов во Албанија од 2014 година. Најмалку 14 рисови се убиени во Албанија од 2006 година, според ППНЕА.
Последниот, снимен во 2020 година, беше препариран и монтиран во бар во Елбасан, јужно од главниот град Тирана.
Трговијата со ловокрадци се казнува до седум години затвор, но правосудниот систем е целосно незаинтересиран за проблемот, вели адвокатот на ППНЕА, Гентиан Румано.
Невладината организација поднесе жалба против барот, но случајот беше отфрлен поради „недостаток на докази“ и покрај, како што рече, извештајот докажува дека станува збор за истиот балкански рис убиен во 2020 година. Сепак, ППНЕА продолжи со борбата, поднесувајќи жалба против обвинителите во обид истрагата повторно да започне.
Албанија, Косово и Северна Македонија ги здружија силите во рамките на програмата за обновување на балканскиот рис, финансирана од странски фондации како Кора, Еуронатур и Мава.
Трите земји создадоа „нови заштитни зони каде што е присутен рисот и каде што може да се размножува“, вели шефот на ППНЕА, Александар Трајче.
извор: today.rtl.lu
