Programi i Kombeve të Bashkuara për Mjedisin Jetësor (UNEP) e përcakton ekonominë e gjelbër si një ekonomi që rezulton në rritjen e mirëqenies dhe barazisë sociale, me një reduktim të ndjeshëm të rreziqeve mjedisore dhe mungesës së mjedisit. Kjo e integron prodhimin, shpërndarjen dhe konsumin e mallrave dhe shërbimeve në mënyrë që të përmirësojë mirëqenien e njerëzve dhe mjedisin në terma afatgjatë.
Ekonomia qarkulluese është “strategji zhvillimi që mundëson rritje ekonomike pa rritur konsumin e burimeve, duke ulur kështu ndikimin në mjedis”. Ndërsa qarkullimi kontribuon në një botë më të qëndrueshme, jo të gjitha iniciativat e qëndrueshmërisë kontribuojnë në qarkullimin. Qarkullimi fokusohet në ciklet e burimeve, ndërsa qëndrueshmëria, në përgjithësi, i referohet më gjerësisht njerëzve dhe ekonomisë.
Qëllimi kryesor është rimendimi i sistemeve të prodhimit dhe ndikimi në zakonet e konsumit të njerëzve përmes inovacioneve teknologjike, sociale dhe organizative, duke u mbështetur në përfshirjen globale të aktorëve të shumtë. Sipas kësaj qasjeje, produktet do të kenë një jetë më të gjatë pune dhe në fund të ciklit të tyre të jetës, burimet e përdorura për krijimin e tyre duhet të ripërdoren në ciklet e reja të prodhimit për të krijuar vlera të reja, duke reduktuar në mënyrë drastike prodhimin e mbetjeve.
Për të zbatuar ekonominë qarkulluese, pikënisja është një dizajn i ri për proceset e prodhimit, produkteve dhe shërbimeve. Ato duhet të ridizajnohen për të siguruar qëndrueshmëri më të gjatë, riparim më të lehtë, ripërpunueshmëri dhe përmirësim, si dhe riciklim të gjerë të komponentëve dhe lëndëve të para përpara përfundimit të jetës së tyre të shërbimit.
Me pak fjalë, ndërsa ekonomia qarkulluese mund të përshtatet në ekonominë e gjelbër, e kundërta nuk është domosdoshmërisht.
Kjo përmbajtje është pjesë e aktiviteteve të CIVIL-it në nismën e madhe rajonale për shënimin e Javës së Ekonomisë Qarkulluese në Ballkanin Perëndimor (27-31 maj 2024) nën moton “Ura të qëndrueshme: Bashkim, Ngritje, Plotësim”, e implementuar nga rrjeti rajonal LogEx, i formuar me nismën e organizatës think-tank Ballkanik Forum nga Kosova, dhe me mbështetjen e Fondit Rockefeller Brothers nga SHBA.
This post is also available in: Macedonian
