Në gjithë rajonin planor Verilindor, impianti i vetëm për trajtimin e ujërave të zeza është në Komunën e Kumanovës, i cili ekziston prej kohësh, por mënyra e funksionimit të tij gjeneron borxhe të vazhdueshme.
Ende ka probleme me rregullimin e shtretërve të lumenjve në rajon, ndërtimin e shtigjeve për këmbësorë dhe biçikleta, dhe duhet të merren apele dhe masa të vazhdueshme për pastërtinë e ujit. Problemi është se të rinjtë po largohen për arsye mjedisore dhe infrastrukturë të dobët të gjelbër.
Atina Murgashanska, si pjesë e Qendrës për Zhvillim të Rajonit të Planifikimit Verilindor, në intervistë për CIVIL-in e Gjelbër, theksoi se për t’i tejkaluar këto probleme, po punohet intensivisht për të rritur ndërgjegjësimin tek qytetarët.
“Po punojmë gjithashtu në projekte specifike për trajtimin dhe menaxhimin rajonal të mbetjeve. Së pari, punuam për ndryshimin e legjislacionit kombëtar, pastaj në dokumentet rajonale dhe komunale për ta sjellë temën më afër palëve të interesuara në trajtimin e mbetjeve. Evropa ka investuar fonde të konsiderueshme së pari në përshtatjen e legjislacionit, rritjen e ndërgjegjësimit publik përmes fushatave, punëtorive, edukimin e të rinjve, sektorin e biznesit…, dhe më pas në hapa specifikë për mbledhjen, trajtimin dhe menaxhimin e mbetjeve”, tha Murgashanska.
Është caktuar një hapësirë për instalimin e një impianti për mbeturinat pranë fshatrave Meçkuevci dhe Arbashanci, Sveti Nikole. Procesi ende nuk ka filluar, dhe arsyet, sipas Murgashanskës, mund të jenë mungesa e informacionit, mungesa e edukimit dhe puna e pamjaftueshme me qytetarët të cilët kryesisht rezistuan nga frika se mund të ndodhte një proces ndotjeje, dhe pushteti vendor gjithashtu pati një ndikim, d.m.th. ndryshimi i pushtetit vendor, zgjedhjet vendore – të cilat po e ngadalësojnë të gjithë procesin. Projekti u lançua në vitin 2009.
Me Murgashanskën biseduam edhe rreth planeve dhe perspektivave për Rajonin e Planifikimit Verilindor. Ajo theksoi se arsimi është i përhershëm, nga më të vegjlit në kopshte, shkolla fillore dhe të mesme, deri te fillimi i procesit të përzgjedhjes së mbeturinave në shtëpitë e tyre dhe riciklimi i tyre.
“Si Qendër për Zhvillim e Rajonit të Planifikimit Verilindor dhe komunat në rajon, punojmë për të ulur kostot e ngrohjes dhe për të kursyer energji. Duke investuar në fasada me efikasitet energjetik, fasada të reja të shkollave dhe institucioneve, dhe metoda ngrohjeje më efektive nga ana e kostos, ne po kërkojmë mënyra alternative për të kursyer, veçanërisht në sektorin publik, në mënyrë që të mos ndotim mjedisin.
Ne po investojmë në infrastrukturën e trafikut – më shumë shtigje për biçikleta, konsum më të ulët të karburantit dhe një nivel më të lartë të përdorimit të transportit publik, veçanërisht në muajt e dimrit, të cilët janë më të ndoturit, me qëllim që të sigurojmë ajër të pastër, një kusht që është i domosdoshëm nëse duam të përmbushim standardet në një mjedis që pretendon të jetë pjesë e Bashkimit Evropian”, theksoi Murgashanska.
Biljana Jordanovska
Kamera dhe montazhi: Arian Mehmeti
Përmbajtja është pjesë e projektit të CIVIL-t / CIVIL-i i Gjelbër “Më jepni pesë!” në kuadër të nismës së madhe rajonale për të shënuar Javën e Ekonomisë Qarkulluese në Ballkanin Perëndimor (26 maj – 1 qershor 2025) nën moton “Nga zgjidhjet lokale te ndikimi rajonal”, zbatuar nga rrjeti rajonal LogEx, anëtar i të cilit është CIVIL-i, me nismën e organizatës së njohur të think tank-ut Ballkan Forum nga Kosova, dhe me mbështetjen e Fondit Rockefeller Brothers nga SHBA.
This post is also available in: MacedonianEnglish
